Het National Inventory Report 2022 en het Informative Inventory Report 2022 zijn beschikbaar op de website.
21-04-2022
Vanaf heden zijn het National Inventory Report 2022 over de uitstoot van broeikasgassen en het Informative Inventory Report 2022 over de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen beschikbaar op de website onder Documentatie. Met deze rapporten voldoet Nederland aan zijn jaarlijkse verplichting met betrekking tot internationale verdragen, waaronder het Klimaatverdrag en de VN Conventie voor grensoverschrijdende luchtverontreiniging. Beide rapporten beschrijven de emissies van 1990 tot en met 2020.
Daarnaast zijn vijf methoderapporten beschikbaar gesteld over
consumentenemissies,
emissies uit de industrie,
de landbouw,
verkeer en vervoer en uit
landgebruik en bosbouw. Dit zijn technische rapportages die de werkwijze en de methodiek voor het bepalen van de emissies op Nederlands grondgebied verantwoorden. Ook deze rapporten zijn te vinden onder Documentatie.
Uitstoot broeikasgassen 2,1 procent hoger in 2021
16-03-2022
In 2021 lag de uitstoot van broeikasgassen 2,1 procent hoger dan in 2020. Daarmee zette de sterke reductie van de uitstoot in 2020 niet door. Toen was er een daling van 8,8 procent. Door de hogere uitstoot in 2021 is de reductie ten opzichte van 1990 op 23,9 procent uitgekomen. Dat is onder de Urgenda-doelstelling van minimaal 25 procent reductie, die in 2020 net gehaald was. De stijging van de emissies in 2021 komt vooral door meer aardgasverbruik in de gebouwde omgeving. In het eerste halfjaar van 2021 was het kouder dan een jaar eerder. Dit blijkt uit een eerste raming van het CBS en het RIVM/Emissieregistratie over de uitstoot van broeikasgassen in 2021 volgens de IPCC-richtlijnen.
Zie de voorlopige kwartaalcijfers en dit artikel voor een nadere toelichting.
Erratum
03-03-2022
Op 02-03-2022 is het NH3-sectortotaal van Industrie, Energie en Raffinaderijen gecorrigeerd door dubbeltelling van de HDO-emissies op te heffen, ook het NH3-totaal is hierdoor verandert. Tevens zijn PM10-emissies gecorrigeerd vanwege een dubbeltelling van de zeescheepvaartemissies in het nationaal totaal.
Zie de pagina Luchtverontreinigende emissies Nederland.
Luchtkwaliteit verder verbeterd, daling CO2 zet door: Urgenda-doel voor 2020 gehaald
09-02-2022
In 2020 was de uitstoot van broeikasgassen 8,8 procent lager dan in 2019. In totaal is de uitstoot nu 25,5 procent lager dan in 1990. Het zogeheten Urgendadoel - een minimale afname van 25 procent vanaf 1990 is hiermee voor 2020 gehaald. Dit volgt uit de definitieve cijfers die RIVM /Emissieregistratie en CBS vandaag publiceren op emissieregistratie.nl. Ook de emissies van luchtverontreinigende stoffen laten een daling zien. Alleen de uitstoot van ammoniak steeg licht ten opzichte van 2019.
Daling broeikasgassen
Broeikasgassen zoals koolstofdioxide (CO2), methaan, lachgas en zogenoemde F-gassen, zorgen voor de opwarming van de aarde. In 2020 was de uitstoot in Nederland 164,3 megaton CO2-equivalenten. Dat is 15,9 megaton (8,8 procent) minder dan in 2019. De uitstoot van broeikasgassen geven we weer in megaton (is miljard kilo) CO2-equivalenten. Tussen 1990 en 2017 vond de emissiedaling voor het overgrote deel plaats bij de overige broeikasgassen: methaan, lachgas en de F-gassen. De emissie van CO2 bleef in deze periode ruwweg constant, en daalde vanaf 2018.
De huidige doelstelling voor 2030, vastgelegd in de Klimaatwet, bedraagt een emissiereductie van 49 procent ten opzichte van 1990.
Vooral minder personenverkeer
De afname van broeikasgassen is in 2020 duidelijk groter dan vorige jaren. Dat komt met name door minder gebruik van steenkool voor de elektriciteitsproductie. Het effect van de COVID-19 maatregelen is beperkt. Er is met name een effect te zien bij het personenverkeer. De uitstoot uit de industrie bleef vrijwel gelijk met vorig jaar. Gemiddeld was 2020 een relatief warm jaar. Door in 2020 minder aardgas te verstoken stootte de gebouwde omgeving ongeveer 1,5 megaton CO2-equivalent minder uit.
Emissies luchtverontreinigende stoffen gedaald, ammoniak neemt toe in 2020
De emissies van zwaveldioxide, stikstofoxiden, fijn stof (PM2,5) en vluchtige organische stoffen (NMVOS) zijn alle gedaald tussen 2019 en 2020. De emissie van ammoniak is in 2020 ten opzichte van 2019 met 0,5 kiloton toegenomen naar 124,4 kiloton. Dat komt door een kleine stijging in het aantal dieren en door een toename van de hoeveelheid stikstof in koeienmest, vanwege een hoger eiwitgehalte in ruwvoer.
Met ingang van 2020 gelden in de Europese Unie voor de emissies van deze stoffen per land vastgestelde reductiepercentages. Deze relatieve reductiedoelstellingen moeten worden gerealiseerd ten opzichte van de emissies in het emissiejaar 2005. Voor al deze stoffen geldt dat de reductiedoelen voor de huidige periode gehaald zijn.
Beperkt effect COVID-19 maatregelen op luchtverontreinigende emissies
Het effect van de COVID-19 maatregelen op de emissie van luchtverontreinigende stoffen is beperkt, behalve bij NMVOS. De NMVOS-emissies van handdesinfectie zijn in 2020 ten opzichte van 2019 met 38,5 kton toegenomen. Effecten zijn verder te zien bij weg- en vliegverkeer. De uitstoot van stikstofdioxide door de luchtvaart is door het minder opstijgen en landen met ongeveer 50% afgenomen. Personen- en bestelauto’s reden ongeveer 17% minder kilometers in 2020. De uitstoot van stikstofdioxide bij het wegverkeer daalde echter vooral doordat auto’s steeds schoner worden.
In de eerste drie kwartalen van 2021 zijn meer broeikasgassen uitgestoten (3 procent) dan in dezelfde periode van 2020.
15-12-2021
Dit is de resultante van een lagere uitstoot in het derde kwartaal, en een hogere uitstoot in de eerste twee kwartalen van 2021.
Zie de pagina Voorlopige kwartaalcijfers broeikasgassen.
Broeikasgasemissies door landgebruik, landgebruiksverandering en bosbouw
27-09-2021
Hoe berekenen we de klimaatimpact van landgebruik, landgebruiksverandering en bosbouw? De WOT Natuur & Milieu heeft recent de interactieve pdf Land Use, Land-Use Change and Forestry gepubliceerd waarin deze vraag wordt beantwoord. De taakgroep LULUCF beschrijft de methodiek voor het bepalen van emissies en verwijdering van broeikasgassen als gevolg van landgebruik, landgebruiksverandering en bosbouw in Nederland. De publicatie geeft ook een toelichting op het stand komen van de emissiecijfers die gerapporteerd worden in nationale en internationale rapportages.
In het tweede kwartaal van 2021 was de uitstoot van broeikasgassen 11 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2020.
15-09-2021
Daarmee beweegt de uitstoot weer naar het niveau van voor corona. De CO2-uitstoot door de Nederlandse economie was in het tweede kwartaal 14,1 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2020 en groeide daarmee harder dan het bruto binnenlands product (bbp).
De toename is vooral toe te schrijven aan het hogere aardgasverbruik, onder andere voor meer verwarming en industriële productie. Hierdoor is de uitstoot door de gebouwde omgeving (huishoudens en kantoren) zo’n 34 procent hoger dan in het tweede kwartaal van 2020. De industrie heeft in het tweede kwartaal van dit jaar ongeveer 14 procent meer geproduceerd dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder, met als gevolg dat de emissies ongeveer 13 procent hoger lagen. De transportsector (inclusief luchtvaart) heeft 23,5 procent meer CO2 uitgestoten dan een jaar eerder. Dit komt onder meer door het gedeeltelijke herstel van de luchtvaart, en verder waren de emissies door autogebruik van huishoudens ruim 23 procent hoger ten opzichte van het tweede kwartaal van 2020. De uitstoot door de elektriciteitssector is nagenoeg gelijk gebleven.
Zie ook de voorlopige kwartaalcijfers broeikasgassen.
De emissiegegevens voor de reeks 1990-2019 zijn nu ook op niveau van emissieoorzaken beschikbaar en worden ook ruimtelijk verdeeld getoond.
15-09-2021
De emissiegegevens voor de reeks 1990-2019 zijn nu ook op niveau van emissieoorzaken beschikbaar en worden ook ruimtelijk verdeeld getoond. Hierbij is de emissiereeks voor de jaren 1990-2018 - indien nodig - op basis van de meest recente inzichten geactualiseerd en het emissiejaar 2019 is toegevoegd. Voorlopige cijfers over 2020 zijn ook beschikbaar. Meer achtergrondinformatie (verklaringen, methodiekwijzigingen) vindt u in de gebruikswijzer cijfers.
Daling uitstoot CO2 en luchtverontreiniging zet door in 2020, uitstoot ammoniak stijgt licht
03-09-2021
In 2020 was de uitstoot van broeikasgassen 9 procent lager dan in 2019. In totaal is de uitstoot nu 25,4 procent lager dan in 1990. Dit volgt uit de voorlopige cijfers die RIVM/Emissieregistratie en CBS vandaag publiceren op emissieregistratie.nl. Ook de overige luchtverontreinigende stoffen laten een daling zien. Alleen de uitstoot van ammoniak stijgt in deze voorlopige cijfers licht ten opzichte van 2019.
Definitieve cijfers over 2020 zullen begin 2022 beschikbaar komen. Het betreft dan een actualisatie van de voorlopige cijfers, op basis van actuelere statistieken die pas later in het jaar beschikbaar komen. De afname van de uitstoot van broeikasgassen ten opzichte van 1990 zal waarschijnlijk uitkomen tussen de 24 en 27 procent. Het zogeheten Urgendadoel is een minimale afname van 25 procent tussen 1990 en 2020.
Broeikasgassen
De afname van broeikasgassen is in 2020 duidelijk groter dan vorige jaren. Dat komt met name door minder gebruik van steenkool voor de elektriciteitsproductie. Het effect van de lockdownmaatregelen is beperkt. Er is met name een effect te zien bij het personenverkeer. De uitstoot uit de industrie bleef vrijwel gelijk met vorig jaar.
Broeikasgassen zoals koolstofdioxide (CO2), methaan, lachgas en zogenoemde F-gassen, zijn verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde. De uitstoot van broeikasgassen wordt weergegeven in megaton (is miljard kilo) CO2-equivalenten. In 2020 was die uitstoot in Nederland 164,5 megaton CO2-equivalenten. Dat is 16,2 megaton (9 procent) minder dan in 2019.
Ammoniakemissie neemt toe in 2020
Ook voor luchtverontreinigende stoffen zijn voorlopige emissiecijfers over 2020 beschikbaar. De emissies van fijnstof, stikstofdioxide, zwaveldioxide en niet-methaan vluchtige stoffen daalden in 2020. Alleen bij ammoniak is sprake van een stijging met circa 1 kiloton. Dat komt door een kleine stijging in het aantal dieren en door een stijging van de hoeveelheid stikstof in koeienmest, vanwege een hoger verbruik van weidegras.
Lockdowneffect op luchtverontreinigende emissies
Het effect van de lockdown op luchtverontreinigende emissies is beperkt. Effecten zijn vooral te zien bij weg- en vliegverkeer. De uitstoot van stikstofdioxide door de luchtvaart is door het minder opstijgen en landen met ongeveer 50% afgenomen. Personen- en bestelauto’s reden ongeveer 17% minder kilometers in 2020. De uitstoot van stikstofdioxide bij het wegverkeer daalde echter met name doordat auto’s steeds schoner worden.
Zie ook:
Voorlopige kwartaalcijfers broeikasgas-emissies gepubliceerd.
16-06-2021
Sinds dit jaar is er een bij het CBS ontwikkelde methodiek beschikbaar om nog eerder dan voorheen in een bepaald jaar een voorlopige schatting te maken van de broeikasgas-emissiecijfers van jaar ervoor. Daardoor publiceerden wij afgelopen maart reeds voorlopige cijfers over 2020. Sinds vandaag zijn daar de cijfers bij gekomen over het eerste kwartaal van 2021. Zie de voorlopige kwartaalcijfers van de broeikasgassen.
Het National Inventory Report 2021 en het Informative Inventory Report 2021 zijn beschikbaar op de website.
22-04-2021
Vanaf heden zijn het National Inventory Report 2021 over de uitstoot van broeikasgassen en het Informative Inventory Report 2021 over de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen beschikbaar op de website onder Documentatie. Met deze rapporten voldoet Nederland aan zijn jaarlijkse verplichting met betrekking tot internationale verdragen, waaronder het Klimaatverdrag en de VN Conventie voor grensoverschrijdende luchtverontreiniging. Beide rapporten beschrijven de emissies van 1990 tot en met 2019.
Daarnaast zijn vijf methoderapporten beschikbaar gesteld over consumentenemissies, emissies uit de industrie, de landbouw, verkeer en vervoer en uit landgebruik en bosbouw. Dit zijn technische rapportages die de werkwijze en de methodiek voor het bepalen van de emissies op Nederlands grondgebied verantwoorden. Ook deze rapporten zijn te vinden onder Documentatie.
CO2 emissies in 2020 versneld afgenomen, deels door lockdownmaatregelen
12-03-2021
De broeikasgasemissies daalden – volgens voorlopige cijfers – in 2020 met ruim 8 procent naar 166 megaton CO2-equivalent. Zie de voorlopige kwartaalcijfers van de broeikasgassen. Dat is 24,5 procent lager dan in 1990. De doelstelling van Urgenda, een minimale broeikasgasreductie van 25 procent (1990–2020), ligt binnen de onzekerheidsmarge van deze raming. De afname in 2020 is aanzienlijk groter dan voorgaande jaren. Dit komt slechts voor een deel door de lockdownmaatregelen. De grootste reductie is behaald in de energiesector. Dit blijkt uit een eerste raming van het CBS en RIVM/Emissieregistratie over de broeikasgasuitstoot in 2020 volgens de IPCC-richtlijnen. Begin 2022 zullen de definitieve cijfers bekend worden op basis waarvan Nederland internationaal rapporteert.
Uitstoot door de sector ‘Elektriciteit’ meest gedaald
De grootste daling van de broeikasgasuitstoot in het afgelopen jaar is te zien in de elektriciteitssector (-21% ten opzichte van 2019). Deze daling hangt samen met het afgenomen steenkoolverbruik. Dit heeft diverse oorzaken. Ten eerste het sluiten van de Hemwegcentrale (Amsterdam) eind 2019 en het grotendeels stil liggen van de Riverstonecentrale (Maasvlakte) afgelopen jaar vanwege storingen. Ten tweede hadden de kolencentrales te maken met hogere kolen- en CO2 – prijzen, dat een concurrentienadeel veroorzaakte ten opzichten van aardgascentrales. Verder daalde de vraag naar elektriciteit uit centrales door de toename van hernieuwbare bronnen. En tenslotte nam vanwege de coronacrisis de totale vraag naar elektriciteit in Nederland en in de buurlanden af.
Ontwikkelingen overige sectoren
De emissies door de mobiliteitssector nam met 11 procent af ten opzichte van 2019; belangrijkste reden is minder personenvervoer over de weg vanwege de lockdownmaatregelen. In de sectoren landbouw en gebouwde omgeving daalde de broeikasgasuitstoot licht. In de industrie bleven de emissies op ongeveer hetzelfde niveau als in 2019.
Eerste vroege jaarraming dankzij nieuwe kwartaalramingen
Deze eerste jaarraming van de uitstoot van broeikasgassen is het resultaat van de in 2020 door het CBS ontwikkelde kwartaalraming volgens de IPCC richtlijnen. Deze kwartaalraming is ontwikkeld om sneller inzicht te krijgen in de ontwikkelingen van de emissies. Definitieve cijfers over de uitstoot van broeikasgassen in 2020 zullen begin 2022 beschikbaar komen. Deze definitieve cijfers kunnen iets anders uitvallen vanwege actuelere statistieken die later in het jaar beschikbaar komen. De reductie ten opzichte van 1990 kan tussen de 23 en 26 procent uitkomen.
Grafiek 1. Uitstoot broeikasgassen conform IPCC
Kleine correctie op de definitieve broeikasgascijfers
12-03-2021
Als gevolg van een herberekening is een correctie toegepast op de eerder vastgestelde emissiereeks broeikasgassen 1990-2019. Dit heeft tot gevolg dat de emissie van CO2 bij de sector Elektriciteitsproductie 0,4 Mton lager uitvalt dan eerder gepresenteerd. Daarmee valt ook het nationaal totaal 0,4 Mton lager uit. De emissietabel toont nu de bijgewerkte emissiecijfers.
Definitieve emissiecijfers over 2019 bekend
15-02-2021
Daling ammoniakemissies
Er is een daling van de ammoniakemissies (NH3) van 6 kiloton te zien tussen 2018 en 2019; dit komt neer op een daling van bijna 5 procent. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een vermindering van het aantal dieren. Ook komt dat door meer emissiearme varkensstallen en een verplichting van mestverdunning voor boeren op klei- en veengrond bij gebruik van de sleepvoetbemester.
De emissies van zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOx) en fijnstof (PM2.5) laten dezelfde gestage afname zien als de afgelopen jaren.
Uitstoot condenseerbaar fijnstof toegevoegd aan de houtstookemissies
De emissies van fijnstof zijn met een kwart toegenomen van ongeveer 12 tot 16 kiloton. Dit komt door de toevoeging van de uitstoot van condenseerbaar fijnstof aan de reeds aanwezige fijnstofuitstoot (vaste deeltjes) door sfeerverwarming in de Emissieregistratie. De uitstoot van fijnstof door houtverbranding is te splitsen in twee soorten: de vaste stofdeeltjes, waaronder roet, en het zogeheten condenseerbaar fijnstof. Deze nieuwe bron is met terugwerkende kracht toegevoegd vanaf 1990. De fijnstofuitstoot vertoont over de hele periode nog steeds een dalende trend.
Naast condenseerbaar fijnstof zijn dit jaar ook koelaggregaten toegevoegd als nieuwe emissiesoorzaak in de Emissieregistratie; dit levert onder andere 4 kton extra Nox uitstoot op.
Uitstoot broeikasgassen verder gedaald
Broeikasgassen zoals koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4), lachgas (distikstofoxide N2O) en zogenoemde F-gassen zorgen voor de opwarming van de aarde. De uitstoot van broeikasgassen wordt weergegeven in megaton (is miljard kilo) CO2-equivalenten. In 2019 was die uitstoot in Nederland 181,1 megaton CO2-equivalenten. Dat is 5,6 megaton (3 procent) minder dan in 2018. De uitstoot van methaan, lachgas en de zogenoemde F-gassen is tussen 1990 en 2019 53 procent minder geworden. De uitstoot van CO2 lag in 2019 5,3 procent lager dan in 1990.
Rapporten Emissieregistratie
De Emissieregistratie is een samenwerkingsverband tussen diverse instituten onder regie van het RIVM. De Emissieregistratie stelt jaarlijks de emissies van alle relevante Nederlandse bronnen vast. Daarnaast verdeelt de Emissieregistratie de emissies ruimtelijk over Nederland zodat bekend is waar de emissies vrijkomen. Verder houdt de Emissieregistratie bij of Nederland zich aan de internationale klimaatverplichtingen houdt (UNFCCC, Kyoto protocol), en aan de richtlijnen op het gebied van grootschalige luchtverontreiniging (NECD, Göteborg protocol). Hiervoor stelt de Emissieregistratie jaarlijks namens Nederland twee rapporten op: het National Inventory Report 2020 over de uitstoot van broeikasgassen en het Informative Inventory Report 2020 over de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen.
De invloed van de maatregelen tegen de verspreiding van het corona-virus speelde bij de 2019-cijfers nog geen rol.
Geregionaliseerde emissies voor water zijn weer via de website beschikbaar.
15-12-2020
De geregionaliseerde emissies voor water zijn via de website beschikbaar.
Geregionaliseerde emissie voor water op aanvraag beschikbaar.
29-10-2020
De geregionaliseerde emissiegegevens voor water zijn nu op aanvraag beschikbaar.
Deze aanvragen kunnen worden gedaan via het loket Emissieregistratie (emissieregistratie@rivm.nl).
In de 3e week van november zullen de geregionaliseerde emissiegegevens voor water ook beschikbaar komen op de website.
Verslag Emissie Symposium Water 6 oktober 2020
23-10-2020
Het verslag van het Emissie Symposium Water van 6 oktober 2020 staat online en is te lezen of te downloaden. Een link naar zowel de pdf als de video van de presentatie is opgenomen in het verslag.
Maand- en kwartaalraming broeikasgasemissies conform IPCC
10-09-2020
Het CBS heeft op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat een studie uitgevoerd om te onderzoeken of het mogelijk is om emissies van broeikasgassen al in het lopende jaar te ramen op basis van maand en/of kwartaalcijfers volgens de IPCC richtlijnen. Het blijkt mogelijk om met gerapporteerde nauwkeurigheid maandcijfers te bepalen voor CO2-emissies en voor alle broeikasgassen op kwartaalbasis. Meer informatie en het onderliggende rapport zijn hier te vinden.
